De rouwval, noemt Gina Moffa het in haar boek Doorgaan is niet hetzelfde als loslaten. De rouwval is dat moment waarop je leven voorgoed verandert, en je onverwacht en ongewenst in een nieuw, bodemloos bestaan tuimelt.

De rouwval is het universele begin van een rouwproces.

Het is doorgaans een moment dat je nooit meer vergeet, schrijft Gina. En pas als je weer geland bent van je plotselinge val in het niets, start het rouwproces.

Het begin van de rouwval

Gina Moffa noemt als mogelijke oorzaken van de rouwval een gesprek dat uitmondt in een relatiebreuk, een afspraak bij de dokter, het moment waarop je opa of oma je naam ineens niet meer weet of het moment waarop je je realiseert dat je iets bent verloren. Hoe jouw rouwval ook begon, het is onvoorspelbaar hoe je val verloopt. Gina Moffa schrijft:

‘Het is een intens onthecht gevoel, als een vrije val naar een nieuwe werkelijkheid die je nooit wenste en waar je ook zeker niet om hebt gevraagd.’

Soms kan de ‘rouwval’ eindeloos voelen, en vraag je jezelf af wanneer je eindelijk landt. Het enige wat je kunt is jezelf eraan overgeven, jezelf observeren en met mededogen met jezelf omgaan.

Wat me opvalt is dat Gina een duidelijk verschil maakt tussen rouwval en rouw. Rouw begint bij haar pas als je weer geland bent. Het is volgens Gina de verschuiving van shock naar je emoties en gevoelens onder ogen zien.

Rouwen kan en mag ook later

Gina schrijft dat het niet verplicht is om meteen te rouwen. Soms is daar simpelweg geen ruimte voor. Omdat je bijvoorbeeld te druk bent met overleven. Als je bijvoorbeeld een jonge weduwe bent met kleine kinderen en in je eentje verantwoordelijk bent voor de financiën. Dan is er weinig tijd en ruimte voor voelen en rouwen. Soms kan het ook simpelweg zo zijn dat het niet veilig (genoeg) voelt om het verdriet toe te laten. Dan voelt het simpelweg te groot.

Mijn rouwval

Toen ik Gina’s moment van rouwval las, een telefoontje van haar vader dat haar moeder was overleden, vroeg ik me af wat míjn rouwval dan zou zijn. Als ik één specifiek moment moet aanwijzen dan is het dat berichtje dat ik kreeg van de vriend van mijn dochter. Tot dat moment was het een gewone woensdagmorgen. Ik had hardgelopen en koffie gedronken en we zouden om vijf uur uit eten gaan vanwege de verjaardag van mijn jongste zoon Piet.

Na mijn derde kopje koffie ging ik weer aan het werk. Ik nam plaats achter de computer, haalde automatisch mijn email op, en daar was het. Het mailtje dat alles veranderde. Ja, ik denk dat dát mijn moment van rouwval was.

Ben ik inmiddels geland?

Toen ik Gina’s boek doorgaan is niet hetzelfde als loslaten las begon ik me steeds bezorgder af te vragen:

‘Ben ik eigenlijk inmiddels geland? Of tuimel ik nog steeds in een soort Niemandsland rond? Ben ik inmiddels begonnen met rouwen?’

Ehm….

In de weken na 10 augustus 2022 ging ik voortvarend aan de slag. Ik schakelde een therapeut in, las boeken over rouwen en luisterde naar podcasts over rouwen. Er zat een zeker sentiment in van:

‘Ik zal dit varkentje eens even wassen.’

Tegelijkertijd voelde ik me compleet ontredderd en had ik geen idee van ‘Hoe nu verder?’ Daarom besloot ik tot nader order dan maar vast te houden aan mijn bestaande gewoontes en routines.

Ik wist wat er gebeurd was, maar ik kon het vaak niet echt vóélen.

En dat heb ik eerlijk gezegd nog steeds regelmatig.

Gina Moffa schrijft:

‘Wanneer je je oprecht losgekoppeld voelt van je emoties na een aanzienlijk verlies, dan is er sprake van een overlevingsrespons die je beschermt tegen mogelijk overweldigende gevoelens. (…) Op dit moment wil ik dat je weet dat het helemaal goed is om te ervaren dat je geen verbinding lijkt te hebben, als dat is wat je ervaart.’

Ik weet het niet

Ik weet dat alles veranderde op 10 augustus 2022, maar het is alsof er een soort beschermende koepel om mij heen zit waardoor ik het niet echt kan vóélen.

Het is niet dat ik het ontken, want ik weet dat het zo is, maar toch.

Soms doet dat onbestemde gevoel me denken aan dat korte moment als je je telefoonbotje stoot, maar de pijn nog niet voelt….

Dus, ben ik inmiddels geland na mijn vrije val in Het land van rouw?

Ik denk in ieder geval wel dat al mijn afspraken afzeggen een goede eerste stap in de richting was.