Lucy’s derde sterfdag: Waarom is een sterfdatum zo zwaar?!

Last updated on september 22nd, 2025 at 09:22 am

Hoewel ik mezelf blijf voorhouden dat het ‘maar een datum’ is, voel ik al weken de dreigende schaduw van 10 augustus naderen.

Lucy’s sterfdatum.

Een beetje bozig ging ik op zoek naar antwoorden waarom die datum zo beladen is, want:

‘What the fuck?!’

Alsof het op gewone dagen al niet lastig genoeg is om te leven met het verlies van een kind!

Waarom is een sterfdatum zo lastig?

Zodra ik de drempel van juli naar augustus overstapte dacht ik:

‘Oh God… Daar gaan we. Het is augustus.’

De maand waarin ‘het’ gebeurde.

De maand waarin Lucy er ineens niet meer was.

De maand waarin mijn leven voorgoed veranderde.

De maand waarin de bodem onder mijn bestaan wegviel.

De maand die voorgoed een einde maakte aan mijn gevoel van veiligheid.

De maand die bewees dat nachtmerries werkelijkheid kunnen worden.

Kortom: lekker dan!

Het mag duidelijk zijn dat ik geen warme gevoelens heb voor de maand augustus.

Wat zeggen rouwexperts over de dagen en weken vóór een sterfdatum?

Ik vond onder andere de volgende verklaringen:

Het Deze-tijd-vorig-jaar-syndroom

Ik moest glimlachen om de term: Het Deze-tijd-vorig-jaar-syndroom. Hoe herkenbaar! In het eerste jaar na Lucy’s overlijden dacht ik om de haverklap: ‘Deze tijd vorig jaar leefde ze nog.’ Nu zijn er drie jaren voorbij, maar dat is voor mij geen probleem. Dan denk ik gewoon: ‘Deze tijd drie jaar geleden was Lucy er nog.’ Ik ben niet voor één gat te vangen.

Nog een jaar verder

Wat voor jou een ‘zware dag’ is, is voor de buitenwereld slechts een doodgewone datum. En als ze er wel aan denken, dan kan het zijn dat de omgeving bij elk jaar dat verstrijkt meer vindt: ‘Nu moet het toch weleens ‘over’ zijn. Dat doet pijn en kan een gevoel van eenzaamheid oproepen. Zelf vind ik het verstrijken van weer een jaar ook lastig omdat ik het gevoel heb dat elke sterfdatum mij verder van Lucy verwijdert. En dat wil ik helemaal niet.

Verwachtingen rondom een sterfdatum

Net als bij feestdagen zoals Kerstmis hangt er rond een sterfdag vaak een soort verwachting. De druk om iets ‘passends’ te doen — een kaarsje, een ritueel, een herdenking — dat kan pijnlijk en beklemmend zijn. Zeker als je die dag eigenlijk het liefst onder de dekens kruipt of eindeloos Netflix kijkt. Doe je dan je dierbare tekort? #guilthasenteredthechat

The body remembers’ — je lijf vergeet niet

‘The body remembers,’ zeggen ze. Traumatische gebeurtenissen nestelen zich in je lijf. Ook als je met je hoofd elders bent, reageert je lichaam: moe, gespannen, prikkelbaar — en je vraagt je af waarom. Tot je in je agenda kijkt en ziet: ‘Aha! De sterfdatum komt eraan.’ Dit verschijnsel is voor mij één van de redenen om elke dag te gaan hardlopen. Beweging helpt om die vastgezette pijn en spanning los te maken, is mij beloofd. Maar elke vorm van beweging is goed. Denk bijvoorbeeld aan wandelen. (Meer over je lichaam en rouw lees je hier.)

Zintuiglijke triggers en herbeleven

De tijd van het jaar, het licht, een geur in de lucht, een liedje of een kleur — het kan allemaal herinneringen oproepen. Daar heb ik nog altijd veel last van. Ik was al geen fan van de zomer, maar sinds 10 augustus 2022 brengen hitte en zomerse gewoontes me terug naar die vreselijke weken rond Lucy’s dood. Vaak loop ik die dagen in gedachten ongevraagd opnieuw door.

De symbolische lading van een sterfdatum

Ook al houd je jezelf voor dat het ‘zomaar een datum’ is, diep vanbinnen weet je dat dat niet waar is. Net als een verjaardag heeft een sterfdag een symbolische betekenis. Daardoor is zo’n datum beladen.

Een sterfdatum is een ankerpunt

Als iemand de Amerikaanse rouwexpert David Kessler vraagt: ‘Hoe lang duurt rouw?’ antwoordt hij: ‘Hoe lang blijven ze dood?’ Met andere woorden: rouw blijft altijd onderdeel van je leven. Het gaat niet ‘over’ zoals een verkoudheid of vervelende griep. Maar hoewel rouw dus geen duidelijk eindpunt kent, is een sterfdatum des te meer een vast punt dat steeds terugkeert — een ankerpunt voor emoties en soms ook voor oude pijn waarvan je dacht dat je die had verwerkt.

Alles goed en wel, maar wat heb je hier nou aan?

Oké, er zijn dus allerlei goede verklaringen voor waarom (de aanloop naar) een sterfdatum zo zwaar kan voelen. Maar dat maakt het helaas niet persé makkelijker. Hoewel ik het zelf meestal fijn vind als ergens een goede verklaring voor is. Dat geeft me een gevoel van rust; van acceptatie. Van: ‘Oké, blijkbaar werkt het zo.’ Maar uiteindelijk zit er niets anders op dan die extra moeilijke dagen zo goed en zo kwaad als het kan door te komen. Voor mij betekent dat:

• Vasthouden aan mijn dagelijkse ritmes en routines.
• Vooral blijven hardlopen in verband met het gezonde effect van beweging op rouw, waar ik erg in geloof.

Ik ben zelf dus niet iemand die afleiding zoekt rondom een sterfdatum; maar dat kan voor iemand anders juist wel prettig voelen. En afgezien daarvan: ik heb mij laten vertellen dat een sterfdatum elk jaar weer anders voelt. Soms valt het mee, soms valt het tegen. Maar het valt altijd.

Hoe ga ik Lucy’s derde sterfdag overleven?

Eerlijk gezegd zou ik het liefst helemaal niets doen. Gewoon de hele dag rustig thuisblijven. Maar ik ben onderdeel van een gezin en relatie en 10 augustus is ook de verjaardag van mijn jongste zoon. Dat betekent dat 10 augustus een dag in een lastige spagaat is! Mijn man en ik proberen daar op de volgende manier vorm aan te geven:

We gaan ’s ochtends samen naar de plaatselijke abdij, waar we een kaarsje aansteken voor Lucy.

De rest van de dag is dan voor onze jongste zoon. We vieren zijn verjaardag met cadeautjes en gaan aan het eind van de middag met z’n allen uit eten.

Tsja.

Moet ik nog zeggen dat dit in theorie makkelijker is dan in de praktijk?

Maar ik houd me vast aan David Kessler’s advies: Als dood en leven samenvallen, kies dan leven.

Hoe ga jij om met een sterfdatum?