Hoe overleef je de sterfdag van je kind? Spoiler alert: moeizaam
Last updated on januari 20th, 2025 at 10:31 am
Hoe overleef je de sterfdag van je kind?
En niet één keer, maar elk jaar opnieuw?
Ik heb er nu twee gehad, en ik vond ze heel moeilijk en verdrietig en pijnlijk.
En het viel ook helemaal niet mee!
Hoe overleef je de sterfdag van je kind?
Op zoek naar informatie over hoe je een sterfdag doorkomt, stuitte ik op verschillende tips. Als het gaat om rouw heb ik gemengde gevoelens als het gaat om tips, tricks en stappenplan.
Of wat zeg ik?
Ik heb helemaal geen gemengde gevoelens!
Ik vind tips en stappenplannen geen recht doen aan hoe diep rouw is. Als je een kind verliest, is het geen kwestie van even stappenplan volgen en dan kun je er weer tegen.
Anderzijds kunnen tips of een stappenplan, hoe kort door de bocht ook, wel houvast geven. Dus vooruit, laten we eens kijken wat er zoal wordt geadviseerd.
Een sterfdag doorkomen
- Blijf de hele dag in bed met de dekens over je hoofd.
- Ga er op uit.
- Zoek afleiding.
- Schrijf je gevoelens op in een dagboek of ‘journal’.
- Zoek geen afleiding.
- Voer een ritueel uit voor je dierbare. Brand een kaarsje, plant een boom, of doe iets wat je dierbare altijd heel leuk vond.
- Praat over je gevoelens.
- Erken dat een sterfdag een lastige dag is.
- Kijk foto’s en haal herinneringen op.
- Maak eventueel een afspraak met een hulpverlener speciaal op die dag.
De eerste sterfdag en de tweede sterfdag van Lucy
In ons gezin is er een lastige spagaat: de sterfdag van onze dochter Lucy is ook de verjaardag van onze zoon Piet. En ik kan je zeggen dat rouwen om een kind en recht doen aan een verjaardag een uitdagende combinatie zijn. Het zijn twee uitersten die niet op één dag passen. Dus hoe doe je dat dan? Je wil allebei je kinderen recht doen!
Lucy’s eerste sterfdag
Lucy’s eerste sterfdag viel op een donderdag. Die ochtend zijn mijn man en ik heel vroeg ’s ochtends om een uur of 7 naar de abdij in de Slangenburg gereden. De kapel daar gaat open om 6 uur, en daar hebben we toen allebei een kaarsje aangestoken voor Lucy. Daarna zijn we met de jarige Piet en Teuntje naar Oberhausen gegaan. Dat is een jaarlijkse zomertraditie. En in het weekend zijn we uit eten gegaan voor Piets verjaardag. Het uitje naar Oberhausen was enerzijds een welkome afleiding, anderzijds voelde het alsof ik een bal onder water probeerde te duwen die uit alle macht boven water probeerde te komen. Maar zo overleefden we dus die eerste sterfdag.
Lucy’s tweede sterfdag
Toen ik op Lucy’s tweede sterfdag wakker werd, en mijn ogen opende voelde ik me net zo’n stripfiguurtje waar een aambeeld opvalt. Heel zwaar. Lucy’s tweede sterfdag viel op een zaterdag. Op een zaterdag moet je niet naar een winkelcentrum gaan want dan is het daar veel te druk. Mijn man en ik zijn weer naar de abdij gegaan in alle vroegte en hebben daar allebei weer een kaarsje voor haar aangestoken. Eentje van haar vader en eentje van haar moeder. Daarna gingen we naar huis, en om half vijf gingen we uit eten voor Piets verjaardag.
Vooral mijn man heeft de dag als heel moeilijk ervaren omdat we gewoon thuis waren. Ik heb mij, zoals gewoonlijk, vastgeklampt aan bloggen, maar mijn conclusie is vooralsnog dat een sterfdag in het weekend moeilijker is dan door de week, omdat een weekend nu eenmaal minder structuur heeft.
Antwoorden?
Vallen hier nou lessen uit te trekken? Op de eerste sterfdag gingen we ergens naartoe en hadden we afleiding; op de tweede hadden we dat niet. Was de tweede daardoor moeilijker?
Ik weet het niet.
Het is denk ik hoe dan ook moeilijk en pijnlijk.
Mijn lessen voor mezelf
- Het is niet alleen de sterfdag die moeilijk is. Het zijn ook de weken ervoor die moeilijk zijn. En als de sterfdag voorbij is, is het daarna ook niet hupsakee ‘over’. Het is niet dat je kind na die moeilijke sterfdag weer leeft. Het is een soort hordenloop, met de sterfdag als extra moeilijke horde, en daarna krijg je weer de gewone lastige hordes.
- Op dit moment vind ik de sterfdag heel moeilijk omdat het net is alsof die datum me verder van Lucy verwijderd. Alsof ik in een trein zit die verdergaat, en in de verte zie ik Lucy kleiner worden met elke sterfdag die voorbij gaat. En dat wil ik niet!
- Ja, het is ‘gewoon maar een datum,’ maar aan die datum kleven nu allerlei emoties, herinneringen en gedachten. Dat maakt het een moeilijke datum, dus het ligt niet aan mij dat ik extra worstel. Met mezelf in discussie gaan over dat het onzin is dat ik een ‘datum’ zo moeilijk maak, slaat dus nergens op.
- Ik heb de neiging om af te stemmen op man en kinderen waardoor ik zelf extra van slag raak. Als ik een arts was, zou ik mezelf op een sterfdag rust en stilte voorschrijven.
- Ook een sterfdag gaat voorbij.
Wat zijn jouw ervaringen met sterfdagen? Hoe ga jij ermee om? Worden ze ooit makkelijker?
De bal onder water houden is een mooie metafoor, maar de bal is er. Kun je de bal vasthouden en zeggen: Wat doet dat zeer? Of lezen in een boek over de Reis van rouw?
Heel mooi omschreven. En het lijkt me extra lastig dat het samenvalt met een verjaardag. Dat lijkt me ieder jaar weer een heel dubbel gevoel geven.
Ik weet nog dat ik de eerste sterfdag van mijn vader heel moeilijk vond. En vooral de weken daarna. Mensen hadden beloofd dat het na een jaar beter zou worden, dus ik dacht heel naïef: nou, kom maar op. En het werd helemaal niet beter.
Dit jaar was het 20 jaar geleden en dat vond ik ook weer heel moeilijk. De jaren ertussen wisselde het. Ik laat het altijd maar op me af komen…
Op de geboorte- en sterfdag van onze zoon, zijn wij thuis. Er komt altijd familie langs en verder doen we eigenlijk niks en dat werkt voor ons het beste. Ik zit altijd al weken van tevoren tegen beide dagen aan te hikken en zeker de data van voor de sterfdag blijven in mijn geheugen geprent: zoals de eerste werkdag bij zijn nieuwe baantje, de open dag op het MBO…
Onze oudste zoon is zes dagen na de sterfdag van zijn broer jarig en in overleg met hem vieren we zijn verjaardag altijd later op het jaar. Op zijn verjaardag zelf krijgt hij uiteraard wel cadeautjes van ons en gaan we uit eten, maar met de familie vieren we het later. Toen zijn broer net overleden was, hebben vrienden onze oudste op zijn verjaardag mee uit genomen, daar waren we ze toen heel erg dankbaar voor.
Heel veel sterkte…
Heel verschillend. Het hangt af van de tijd (hoe lang is iemand al overleden) en de persoon van wie het de sterfdag is. De eerste jaren na het overlijden van mijn vader ging ik altijd naar mijn moeder en naar de begraafplaats. Ik vond het vreselijk, want mijn moeders rouw stond centraal. Zelf was ik waarschijnlijk liever thuis gebleven of alleen naar het graf gegaan. De weken ervoor vond ik ook heel moeilijk. Maar na een aantal jaren werd het een minder beladen dag. Ik weet niet meer precies, ik denk na een jaar of vijf. Inmiddels is het 26 jaar geleden en is het een gewone dag (al denk ik er altijd wel aan). Mijn vader was 69 toen hij heel plotseling overleed.
Mijn moeder is nu 6 jaar geleden overleden en was bijna 95. Haar leven doofde langzaam uit. Dat geeft zo’n ander rouwproces. Mijn zus en ik gaan altijd naar het kerkhof op haar sterfdag en lunchen samen en halen herinneringen aan onze ouders op. Ik vind het geen moeilijke dag en ik hik er ook niet tegenaan.
Dit gezegd hebbende is het overlijden van ouders niet te vergelijken met dat van een kind, lijkt mij.
Mijn moeder overleed toen ze 92 was.
Ik denk dagelijks aan haar.
Niet met verdriet.
Fijn dat ze er zo lang in redelijk goede gezondheid was.
Maar een kind verliezen.
Denk ik liever niet over na.
Soms echt wel bang geweest oudste kwijt te raken aan zijn verslavingen.
Maar die doet het, gelukkig, fantastisch.
Dus ik kan mij een beetje verplaatsen in een bepaald gevoel, maar ik kom niet in de buurt van wat jullie moeten voelen.
Ik wens jullie ongelooflijk veel sterkte.
Digiknuf!!
Lieve Nicole, jullie zijn alle dagen in mijn gedachten geweest. Ik wil graag geloven dat de jaren de meest pijnlijke randjes weg halen maar uit eigen ervaring vindt ik het juist steeds lastiger worden. Maar ik wens jullie een andere ervaring toe. Rouwen is rauw. Op alle mogelijke manieren. Al leerde ik laatst van iemand dat we altijd met elkaar verbonden blijven en alles om ons heen maar één ding is: liefde. Die gedachte geeft mij een hoop troost. Dikke knuffels en alle liefs
Volgens mij verschilt het ook per keer wat fijn is. De ene keer is dat afleiding, de andere keer heb je behoefte om in bed te blijven met een dekentje over je hoofd. Op de sterfdag van mijn beste vriendin probeer ik toch altijd wat bijzonders te doen (naar het strand, uiteten, lunchen) omdat ik haar wil herinneren met dingen die we graag samen deden en omdat ik weet dat zij niets liever zou willen dan dat ik ook op haar sterfdag het leven zou ‘vieren’. Ik heb het haar beloofd om het zo te doen.
Geen tips of ervaring, maar een welgemeend sterkte gewenst!
Ik kan je alleen maar zeggen dat ik aan jullie denk.