Als ik maar….
Last updated on oktober 17th, 2024 at 03:57 pm
Als ik maar….
Had ik maar…
Als iemand waarvan je houdt plotseling overlijdt, dan is de kans groot dat je gedachten hebt die beginnen met woorden als: ‘Als ik maar…’ of ‘Had ik maar…’
Als ik maar…
Technisch gezien vallen dergelijke gedachten onder de noemer ‘onderhandelen.’ Elisabeth Kübler-Ross noemde dit de derde fase in een rouwproces*: de onderhandelingsfase. Laat het maar aan ons mensen over om te gaan onderhandelen over iets dat al een voldongen feit is… Met logica heeft dat weinig te maken. En toch doen we het.
Liever schuldig dan machteloos
De Amerikaanse rouw expert David Kessler heeft een heel interessant idee over gedachten als: ‘Had ik maar,’ en ‘Als ik maar…’ Volgens hem voelt ons brein zich liever schuldig door nalatigheid dan machteloos en hulpeloos. Door het (valse) idee dat we controle hebben over onze wereld, denken we dat we het overlijden hadden kunnen voorkomen.
‘Als we maar…. dit of dat hadden gedaan, dan was het heel anders gelopen!’
Vervolgens voelen we ons schuldig, maar dan voelen we ons in ieder geval niet meer zo machteloos. Want wie wil er nou in een wereld leven waarin vreselijke dingen gebeuren. Een wereld waarin op een onschuldige woensdagmorgen je zomaar ineens het nieuws krijgt dat je dochter is overleden.
David Kessler over ‘Als ik maar…’
Hieronder een kort filmpje van David Kessler over ‘Als ik maar…’ (Als je het niet ziet wordt het waarschijnlijk verborgen door een adblocker)
Als ik mezelf op dit soort gedachten betrap, dan zeg ik nu tegen mezelf:
‘Wie denk je wel niet dat je bent Nicole. God?!’
Van ‘Als ik maar…’ naar ‘Zelfs als, dan..’
Volgens David Kessler kun je zinnen die beginnen met ‘Als ik maar’ beter vervangen met ‘Zelfs al, dan…’
Ik vind dat heel aansprekend.
Als mens is je controle over het leven nu eenmaal een stuk beperkter dan we zouden wensen. Het goede nieuws is dat veel niet onze schuld is.
Het slechte nieuws is dat je moet leren accepteren dat sommige dingen nu eenmaal gebeuren.
Leestip
*Let op: Elisabeth Kübler-Ross heeft NOOIT gezegd dat de fases die ze noemt linear zijn. Ze zijn simpelweg beschrijvingen van de reacties van mensen die rouwen.
We denken, dat als we maar “denken” dat het anders was gegaan, dat is valse controle. Ik ben twee jaar verder, nu bezig met Stoicijnse filosofie: het leven wordt uitgerold, je doet er niks aan. Hef plan verandert niet. Alleen jij kunt je anders opstellen. Iets met de trein in het landschap. Mooie zondag gewenst!
Interessante gedachte, dat het ‘in de plaats komt van’ hopeloosheid. ‘Zelfs als, dan…’ is inderdaad een mooie zin, maar wel een heel erg moeilijke…
Wijze woorden, Nicole. En inderdaad zo begrijpelijk dat je denkt: “Als ik maar …’ of ‘had ik maar…’ . Maar ja, het blijft een mysterie waarom dingen lopen zoals ze lopen en gaan zoals ze gaan. Daar kun je uren over nadenken, maar je komt er als mens nooit uit.